Tentoonstelling 01.10.2021 - 30.11.2021
Bezoekerscentrum van het Europees Parlement - Luxemburgplein, 100 - 1050 Elsene
Portretten van vrouwen ondersteund door Samusocial van Brussel
Door de lens van fotograaf Gaël Turine en in de teksten van Anne-Cécile Huwart maakt u kennis met de vrouw die schuilgaat achter elke individuele daklozensituatie.
vrouwen
Tentoonstelling 01.10.2021 - 30.11.2021
Bezoekerscentrum van het Europees Parlement Luxemburgplein, 100 - 1050 Elsene
Portretten van vrouwen ondersteund door Samusocial van Brussel
Door de lens van fotograaf Gaël Turine en in de teksten van Anne-Cécile Huwart maakt u kennis met de vrouw die schuilgaat achter elke individuele daklozensituatie.
U vindt er het portret van vier vrouwen die er mee hebben ingestemd dat het brede publiek kennis maakt met hun foto en hun verhaal.
Deze vier getuigenissen zijn slechts een deel van de in totaal vijftien portretten die integraal worden getoond als tentoonstelling in het Parlamentarium, het bezoekerscentrum van het Europees Parlement, en dit van 1 oktober tot 30 november 2021.
Elk portret van de reeks gaat gepaard met een geluidssequentie waarin de actrice Hella D'haeyer woordelijk het verhaal vertelt van elke van de vrouwen die door onze teams zijn begeleid.
Men dicht deze vrouwen heel wat hoedanigheden toe: “chronisch dakloos”, “slachtoffer avan geweld”, “slachtoffer van mensenhandel”, “ziek”, “migrant”, “verbannen”, “drugsverslaafd”, “alcoholist”, …
Maar het zijn in de eerste plaats vrouwen.
Vrouwen met al een heel leven achter zich en een vaak traumatisch parcours. Maar vooral vrouwen met een toekomst, een horizon waar nog altijd positief naartoe kan worden gewerkt.
Om ervoor te zorgen dat z. opnieuw ten volle als vrouw worden aanzien moeten de voorzieningen zorgen voor een opvang exclusief onder vrouwen.
Door de Covid-19-crisis, kreeg Samusocial de kans om het ideale centrum voor vrouwen zonder woonoplossing te openen in het Helmut Kohl- gebouw, door het Europees Parlement Brussel ter beschikking gesteld.
Vier maanden lang, van mei tot en met augustus 2020, stelden de Europese telewerkende ambtenaren hun kantoren ter beschikking van 279 vrouwen. Ze vonden er onderdak in kamers op mensenmaat, dag en nacht, zonder dwang om het centrum ‘s morgens te verlaten, zonder elke dag opnieuw hun leven teruggebracht te zien tot een klerenbundeltje dat hen hoe dan ook herinnert aan hun situatie op straat, als een fataliteit. 64 vrouwen van deze groep konden al voortgeholpen worden met een oplossing weg van de straat.
Jennifer
KAMER 203
Luisteren
Jennifer
KAMER 203
“Mijn adoptievader heeft me verkracht en ik werd zwanger. Ik was 15 toen mijn dochter werd geboren. Ik heb geprobeerd abortus te plegen door me van de trap te laten vallen. Maar dat is niet gelukt. Ik ben gestopt met school en ben van huis weggelopen. Op straat in Luik, waar ik ben opgegroeid, ging ik met de verkeerde mensen om. Ik raakte aan de drank en aan de drugs. Ik leerde een man kennen, met wie ik drie kinderen heb gekregen. Ik heb nog andere mannen leren kennen, sommigen van hen waren gewelddadig. Een van hen probeerde mijn dochter te slaan... Ik heb veel meegemaakt op straat. In Brussel sliep ik in een tent vlakbij het Zuidstation. Op een dag heeft iemand mijn tent in brand gestoken. Nu zijn mijn kinderen 24, 19, 17 en 15 jaar oud. Ondanks al die gruwelen probeer ik mijn leven opnieuw op te bouwen en blijf ik vooruitgang boeken. Ik zou naar een opvanghuis moeten gaan. Ik ben er nog niet klaar voor om alleen te gaan wonen of om een woning te delen. Ik word bijna 40, ik hoop mijn leven nog om te kunnen gooien.”
Asmae
KAMER 244
Luisteren
Asmae
KAMER 244
“Ik ben op mijn 19e in België aangekomen. Ik ben met een Marokkaanse Belg meegegaan die ik in Tanger in Marokko heb leren kennen. Maar ik kon niet goed overweg met het leven ver weg van mijn eigen land, het gebrek aan zon en het eten dat zo anders is. Ik ben in een diepe depressie terechtgekomen. Daarna ben ik twee keer zwanger geworden. Ik had problemen met mijn vriend. Ik ben nog een derde keer zwanger geraakt.
Tijdens een consultatie bij ONE zag een dokter mijn blauwe plekken. Ik ben samen met mijn twee zonen doorverwezen naar een centrum. Na de geboorte van mijn dochter ben ik met mijn drie kinderen naar een ander centrum gegaan. Daarna heb ik een appartement gevonden in de buurt van Lemonnier in Brussel. Maar het was daar geen goede plek om te wonen: er zaten muizen en kakkerlakken. Het OCMW heeft me naar een transitwoning gestuurd in de buurt van Kruidtuin. Maar met drie kinderen kon ik daar niet blijven. Zij zijn bij hun vader gaan wonen.
Ik raakte opnieuw zwanger, per ongeluk. Enkele weken voor mijn bevalling werd ik opgenomen in het ziekenhuis en stopte ik te gebruiken. Mijn dochtertje werd uit huis geplaatst.
Een slechte kindertijd kom je nooit te boven. De mijne was erg naar: mijn moeder sloeg me vaak. Ik was de jongste van zeven kinderen. Mijn vader werkte in de haven van Tanger. Ik herinner me dat mijn moeder een mes op mijn keel hield zodat ik zou stoppen met hoesten. Met die herinneringen moet ik leren leven.
Ik wil echt uit deze situatie raken. Vooral voor mijn kinderen. Maar ik voel me er nog niet klaar voor om hen op te vangen in een appartement. Ik moet eerst voor mezelf zorgen en mijn problemen oplossen. Dat is de eerste stap.”
Laetitia
KAMER 203
Luisteren
Laetitia
KAMER 203
“Weet je, ik was vroeger model... Ik weet hoe ik moet poseren. Toen ik 18 was, was ik lang, slank en mooi. Maar ik was absoluut niet gelukkig. Mijn stiefvader was pooier en mijn moeder prostituee. Ik maakte veel te jong kennis met dat verschrikkelijke milieu.
Om daarmee om te kunnen gaan, greep ik naar de alcohol en de drugs. Heroïne en cocaïne. Daar ben ik mee gestopt. Nu neem ik methadon. Maar stoppen met drinken, dat is moeilijker.
Ik leerde een erg gewelddadige man kennen. Hij heeft mijn milt gescheurd, mijn neus gebroken, de helft van mijn haar uitgetrokken. Noem maar op. Hij stalkte me. Hij probeerde voortdurend mijn geld af te pakken. Ik was bang.
Ik leef al tien jaar op straat. Na haar jaren niet gezien te hebben, heb ik mijn zus teruggevonden. Het is zo fijn om weer bij haar te zijn. Ik heb ook vrienden gemaakt. We babbelen, we helpen elkaar, we zijn er voor elkaar. Dat is al een hele troost.”
Conchita
KAMER 245
Luisteren
Conchita
KAMER 245
“Op mijn 18e ben ik verliefd geworden op een Italiaan en werd ik zwanger. We zijn meteen getrouwd en gaan samenwonen. We zijn begonnen met werken, hij als buschauffeur en ik als kapster. Dertien jaar en twee zonen later zijn we gescheiden. Een tijdje later leerde ik een nieuwe man kennen. Hij was erg gewelddadig. Op een dag heeft hij een raam stukgeslagen en mij toegeroepen: “Ofwel loop je naar achter over de stukken glas, ofwel loop je naar voren en krijg je een kopstoot!” Ik heb voor de stukken glas gekozen. Hij is ook tegen mij aan gereden met een auto. Ik heb drie kinderen gekregen met hem, waaronder een tweeling. Toen ik van hen in verwachting was, heeft hij mij in mijn buik geschopt. Het vruchtvlies is gescheurd. Het einde van de zwangerschap was erg moeilijk. Bij de geboorte van de tweeling is hij verdwenen. Opgeruimd staat netjes.
Mijn vijf kinderen zijn tussen de 19 en 30 jaar. Ze doen het goed, behalve de derde, die psychoses heeft. Begin 2020 was hij bij mij toen hij een psychose kreeg. Hij werd opgenomen in het ziekenhuis, en daarna was ik het die begon te hallucineren. Ik dacht dat hij me had verlaten. Ik betaalde geen huur meer en ik werd uit huis gezet. Plots stond ik voor het eerst in mijn leven op straat. Ik hing rond bij het Zuidstation en op het Anneessensplein. Dat was heel moeilijk: de kou, mannen die tegen me zeiden: “Kom maar mee, dan kan je een douche nemen” en die mij dan probeerden te verkrachten, ...
Ik had nooit gedacht dat mij dit zou overkomen. Ik ben geboren in Sint-Gillis in een gezin van Spaanse origine. Mijn moeder was schoonmaakster en mijn vader baatte eetcafés uit. Ik had een gelukkige jeugd en mijn schooljaren verliepen normaal. En toch sta ik nu, op mijn 54e, op straat.
Tijdens de coronacrisis bracht ik de dagen door in parken en stations. Maar ik geloofde niet dat die ziekte echt bestond: door mijn hallucinaties dacht ik dat iedereen samenspande om mij voor de gek te houden. Ik was volledig paranoïde. Toch kregen mijn heldere ogenblikken op een bepaald moment de bovenhand. Ik zei tegen mezelf: “Zoveel mensen die mij iets wijs zijn, dat kan toch niet.” Gelukkig kwam ik in contact met Samusocial. Anders had ik er zeker een einde aan gemaakt. Ik ben in de De Meeûssquare terechtgekomen en ik ben weer opengebloeid. Ik ben op een respectvolle en vriendelijke manier opgevangen. Ik ben naar een psychologe gegaan en heb geneesmiddelen gekregen. Mijn psychoses zijn verleden tijd, net als mijn neerslachtigheid en eenzaamheid. Ze hebben mij ook geholpen een appartement te vinden. Ik zal dus niet opnieuw op straat belanden.”
Tijdens de dramatische pandemiecrisis hebben we ons de vraag gesteld: hoe kunnen we een publieke instelling dichter bij het lijden brengen? Hoe maak je het nuttig voor de burgers, vooral voor de meest uitgeslotenen? Niet om aan “liefdadigheid” te doen, maar omdat we denken dat het de plicht is van een publieke instelling om zo dicht mogelijk b. de meest kwetsbare mensen, bij de uitgeslotenen, bij de pijn van de mensheid te zijn. Om die reden, onder andere, hebben we besloten om één van onze gebouwen, de Helmut Kohl, open te stellen voor dakloze vrouwen. En ik wil Samusocial bedanken voor het werk dat ze al jaren doen en voor hun passie om ons te helpen in deze actie.
Is dat genoeg? Is het te veel? Het is gewoon wat een overheidsinstelling moet doen: dialogeren met het maatschappelijk middenveld, beschermen van degenen die lijden of uitgesloten zijn van de helse mechanismen van een wereld die absoluut moet worden veranderd. Want deze instelling, het Europees Parlement, is ook hun thuis. Dit is het Europa dat velen van ons willen: het Europa van de solidariteit. Deze reeks portretten is het mooie verhaal van een Europa dat aan het veranderen is.
David Sassoli, Voorzitter van het Europees Parlement
We vergeten soms dat er achter de statistieken individuen zitten met een kronkelig pad en een gehavend leven. De portretten van deze vrouwen confronteren ons met onze kwetsbaarheid ten opzichte van de ongelukken in het leven. Maar bovenal herinneren deze verhalen ons eraan dat het vrouw zijn vandaag de dag nog steeds onderworpen is aan overheersing en geweld. Deze vrouwen en hun lotgenoten moeten zich nu weer opbouwen. De prioriteit is om hen een dak boven hun hoofd te geven als schuilplaats voor hun strijd. Ik ben dan ook verheugd om betrokken te zijn bij deze reeks portretten, die de ervaring van een constructieve samenwerking vastlegt en een stem geeft aan de betrokkenen. Ik ben het Europees Parlement zeer dankbaar dat het zijn gebouw heeft geopend tegen de achtergrond van een gezondheidscrisis die daklozen hard treft. Ik dank ook de New Samusocial voor zijn professionaliteit, die het mogelijk heeft gemaakt dat veel vrouwen op een waardige manier worden verwelkomd en naar behoren worden ondersteund.
Alain Maron, Brusselse minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid
Covid19 heeft de kwetsbaarheid van bepaalde bevolkingsgroepen scherper gesteld. Denk maar aan de dakloze vrouwen, die in deze context extra zwaar zijn getroffen.
De tentoonstelling « v r o u w e n » biedt een uitgelezen kans om het beeld bij te stellen dat wij van hen hebben, even aan hun situatie als dakloze voorbij te gaan en kennis te maken met deze groep mensen die in de eerste plaats vrouw zijn. Deze tentoonstelling is ook het resultaat van nieuwe solidariteitsmechanismen die tijdens deze crisis zijn geactiveerd: alle vrouwen die u hier gaat « ontmoeten », hebben verbleven in het Helmut Kohlgebouw, dat het Europees Parlement voor hen ter beschikking stelde. In dit veilige verblijf, met alleen vrouwen, de klok rond, bleken heel wat van deze vrouwen al snel te herleven! Deze hervonden waardigheid komt prachtig tot uiting in de portetten van Gaël Turine en in de verhalen die ze bereid waren te delen met Anne-Cécile Huwart, als onmisbare component van een lang proces van wederopbouw en herintegratie.
Stéphane Heymans, Voorzitter van Samusocial Brussel
Wij danken de teams van Samusocial en iedereen die werkt met kwetsbare mensen voor hun inzet, elke dag opnieuw.